Psychologia

Choroba Alzheimera – czy ja to pamiętam?

opracowanie: Minds Of Hope

Czy zauważasz u twojego rodzica lub babci pierwsze oznaki starzenia? Czy twój dziadek zaczyna zapominać ostatnie fakty i ma problem z zapamiętaniem nowych? Być może są to pierwsze oznaki starzenia, ale też mogą to być pierwsze objawy choroby Alzheimera.

Jest to choroba przybierająca najczęstszą postać otępienia, niestety nieuleczalna i postępująca, prowadząca do śmierci pacjenta. Zwykle występuje u osób po 65 roku życia, choć potrafi też pojawić się wcześniej. We wczesnych stadiach najczęstszym objawem jest trudność w przypominaniu sobie niedawnych zdarzeń. Diagnoza stawiana jest dzięki testom oceniającym zachowanie i zdolności kognitywne, a następnie często jest wykonywane neuroobrazowanie.

Gdy choroba się rozwija, pojawić się może:

  • splątanie
  • drażliwość
  • agresja
  • wahania nastroju
  • trudności językowe
  • utrata pamięci długotrwałej.

Chorzy wyłączają się z czasem z życia rodzinnego i społecznego. Stopniowo ulegają  zatraceniu funkcje życiowe, co prowadzi do śmierci. Choroba potrafi postępować bez rozpoznania przez lata. Średnia długość życia po postawieniu diagnozy wynosi 7 lat, mniej niż 3% chorych przeżywa ponad 14 lat.

Stadia choroby:

  • Predemencja – ubytek pamięci w postaci trudności z przypominaniem sobie niedawno zapamiętanych faktów i niemożność zapamiętywania nowych informacji, zaburzenia uwagi, zdolności planowania, elastyczności poznawczej, myślenia abstrakcyjnego, lub uszkodzenie pamięci semantycznej, apatia
  • Wczesny etap – narastające pogorszenie zdolności uczenia się i pamięci prowadzące do ostatecznej diagnozy, u małej liczby osób trudności językowe, agnozja, apraksja
  • Etap umiarkowany – postęp choroby uniemożliwia samodzielność, chorzy nie są w stanie wykonać codziennych czynności, wyraźne trudności językowe (anomia), umiejętność czytania i pisania są progresywnie tracone, ruchy nieskoordynowane, ryzyko upadków, pogarszanie problemów z pamięcią, trudność w rozpoznawaniu bliskich osób, uszkadza się pamięć długotrwała, pojawia się błądzenie, złość i labilny afekt, prowadzący do płaczu, agresji i oporu stawianego opiekunom, pojawiają się objawy urojeniowe i nietrzymanie moczu
  • Etap zaawansowany – następuje całkowita zależność od opiekunów, język ulega redukcji do kilku fraz czy nawet kilku pojedynczych słów, lub występuje całkowita utrata mowy, masa mięśniowa i mobilność zmniejszają się, pacjent staje się przykuty do łóżka, dochodzi do utraty zdolności samodzielnego jedzenia w końcowym etapie występuje śmierć

Mimo szybkiemu rozwojowi medycyny, nadal przyczyny i postęp choroby są słabo poznane. Badania wskazują, że wiąże się ona z blaszkami amyloidowymi i splątkami neurofibrylarnymi w mózgu. Leczenie jest jedynie objawowe. Ćwiczenia umysłowe, fizyczne i zrównoważona dieta, to rekomendowane sposoby opóźniania momentu ewentualnego powstania problemów z funkcjami poznawczymi u zdrowych starszych osób, nie ma jednak dowodu na to, że w przypadku choroby Alzheimera też się te sposoby sprawdzają.

Wg badań ludzie angażujący się w aktywność intelektualną, jak czytanie, gry planszowe, krzyżówki, gra na instrumentach muzycznych czy regularne kontakty społeczne, wykazują zmniejszone ryzyko choroby Alzheimera. Poza tym długofalowe używanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych wiąże się ze zmniejszonym prawdopodobieństwem rozwinięcia choroby Alzheimera. Okazuje się również, że – w tym samym mechanizmie, dbanie o stan jamy ustnej i zęby, też może przeciwdziałać rozwojowi tej choroby.

Podłużne badanie, trwające ponad 20 lat, wykazało, że pijący od 3 do 5 filiżanek kawy dziennie wykazywali o 65% mniejsze ryzyko demencji. Kolejne dwa badania wykazały, że użycie medycznej marihuany może być efektywne w hamowaniu postępu choroby Alzheimera, ale do ostatecznego stwierdzenia postępów potrzeba więcej badań.

Stosowane w terapii chorych interwencje terapeutyczne obejmują:

  • terapię behawioralną
  • reminiscencyjną (terapia wspomnieniowa)
  • terapię walidacyjną
  • psychoterapię wspierającą
  • terapię integracji sensorycznej
  • terapię Snoezele (Sala Doświadczania Światła)
  • terapię obecności symulowanej

Jest niewiele dowodów naukowych potwierdzających skuteczność wsparcia psychoterapeutycznego, jednak wg lekarzy pomaga ono chorym z łagodnymi zaburzeniami przystosować się do choroby.

Z uwagi na nieuleczalność i wyniszczający charakter choroby, cierpiący na nią wymagają stałej pomocy otoczenia. Opiekunowie osób chorych biorą na siebie wielki ciężar, obejmujący sfery: społeczną, psychologiczną, fizyczną i ekonomiczną.

Jeśli ty również masz w bliskiej rodzinie osobę z chorobą Alzheimera, którą się opiekujesz i czujesz, że nie dajesz już sobie z tym rady to pora zadbać również o siebie. A może jest tak, że zauważyłeś u siebie częściej niż do tej pory problemy z pamiętaniem? Tym bardziej czekamy. Przyjdź do specjalistów z Minds of Hope. Wspólnie zastanowimy się jak tobie pomóc.