Psychologia

W trakcie badań dwóch amerykańskich uczonych okazało się, że przyjaciół łączą nie tylko wspólne zainteresowania i poglądy, ale również wiele podobnych genów. Z taką tezą nie wszyscy specjaliści się zgadzają.

Z dotychczasowych badań wynikało, że duże podobieństwa genetyczne wykazują osoby w stałych związkach. Okazuje się bowiem, że ludzie dobierają się (wbrew ogólnemu mniemaniu) na zasadzie podobieństw, a nie różnic. Między małżonkami zachowane są różnice genetyczne, ale nie są one wcale tak duże, jak się wydawało.

James Fowler University of California w San Diego oraz Nicholas Christakis z Yale University w New Haven (stan Connecticut) dowodzą w opublikowanym niedawno artykule, że podobieństwa genetyczne występują również wśród przyjaciół. Doszli do takiego wniosku po przebadaniu ponad 900 par ludzi zaprzyjaźnionych, którzy nie byli ze sobą spokrewnieni.

Amerykanie wykorzystali do swych analiz uczestników słynnego badania amerykańskiego Framingham Heart Study, które od kilku dziesięcioleci skupia się na badaniach chorób serca, ale jest również znakomitą bazą danych. Obaj specjaliści postanowili ją wykorzystać do własnych badań. Twierdzą, że przebadali wśród przyjaciół 1,5 mln wariantów genów (tzw. polimorfizm pojedynczego nukleotydu). I zauważyli, że mają oni o 0,1 proc. więcej podobnych odmian genów w porównaniu do tych ludzi, którzy są sobie całkowicie obcy.

Wydawać by się mogło, że to niewielka skala, jednak należy zauważyć, że ten rodzaj podobieństwa genetycznego między przyjaciółmi jest taki sam jak między kuzynami czwartego stopnia pokrewieństwa. Oznacza to, że na znajomych chętniej wybieramy te osoby, z którymi dzielimy więcej genów. Czy wystarczy zatem przeprowadzić test genetyczny, żeby ocenić, z kim mamy szansę zawrzeć bliższą znajomość?

Nicholas Christakis uważa, że przyjaciele są “funkcjonalnymi krewnymi”. Jedyna różnica genetyczna między nimi polega na tym, że wykazują odmienną odporność na schorzenia. Jeśli ktoś jest bardziej odporny na przeziębienia, to jego przyjaciel jest mniej wrażliwy na zakażenia pokarmowe. Autorzy badania wyjaśniają to tym, że takie zróżnicowanie odporności jest bardzo ważne dla przetrwania grupy. Gdyby wszyscy byli odporni na jedynie na te same infekcje, jako społeczność mieliby mniejsze szanse na przetrwania.

Należy podkreślić, że nie wszyscy eksperci są podobnego zdania. Prof. Evan Charney z Duke University uważa, że wśród badanych ponad 900 par przyjaciół mogły również znajdować się osoby faktycznie są ze sobą spokrewnione, które tego zwyczajnie nie wiedziały. Wówczas tłumaczyłoby to wykazane między nimi podobieństwo genetyczne. Dlatego wskazane byłoby przeprowadzenie większych badań, by te kwestie zweryfikować.

Niemniej jednak, póki co, James Fowler i Nicholas Christakis uważają, że ludzie zawierają przyjaźnie, ponieważ wykazują pewne podobieństwa w sposobie zachowania i zainteresowaniach, które w znacznym stopniu są uwarunkowane genetycznie.