Medycyna

Czy kobiety umierają na zawał serca?

Źródło: Gazeta Wyborcza i Kardiologia w Praktyce

Zawał u kobiet często jest mylony z innymi rozpoznaniami, dlatego kobiety nie wzywają karetki

Nie jest nowiną, że powszechnie uważa się, że to mężczyźni mają słabe serca. Tymczasem, prawie 40 proc. zawałowców stanowią kobiety.

Śląskie Centrum Chorób Serca podaje, że rocznie zawał ma około 100 tys. Polaków. 62 tys. mężczyzn i 38 tys. kobiet. U około połowy pacjentów jest to pierwszy objaw choroby wieńcowej – co należy traktować jako stan nieznajomości swoich naczyń krwionośnych. Prawdopodobnie ci pacjenci nie wiedzieli także o wysokim nadciśnieniu czy poziomie złego cholesterolu. W tej niewiedzy kobiety wręcz brylują. Okazuje się, że poniżej 40. roku życia z nadciśnienia nie zdaje sobie sprawy 65 proc. chorych kobiet. Z kolei, panie w wieku emerytalnym wiedzą już zazwyczaj, że mają kłopoty, ale biorą zbyt małe dawki leków lub robią to niesystematycznie. Częściej też niż mężczyźni cierpią na nadciśnienie polekowe, zwłaszcza po nadużywaniu środków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. Natomiast młodsze kobiety chore serce zawdzięczają głównie papierosom, siedzącemu trybowi życia i pigułkom antykoncepcyjnym.

Kobiety źle znoszą swoje dolegliwości – z polskich badań wynika, że jakość życia kobiet chorujących na choroby układu krwionośnego jest zdecydowanie gorsza niż mężczyzn. Co ważne, do tych problemów z sercem dołącza nierzadko depresja.

Gdzie tkwią zagrożenia?

Ogólnopolski Rejestr Ostrych Zespołów Wieńcowych informuje, że średni czas od wystąpienia objawów zawału serca do wezwania pogotowia to około dwóch, a nawet dwóch i pół godziny, co oznacza, że najwięcej osób z zawałem umiera przed dotarciem do szpitala. Niestety, aby fachowa pomoc była skuteczna, musi nastąpić jak najszybciej. dane wskazują, że martwica mięśnia sercowego rozwija się po mniej więcej 15-20 minutach od całkowitego zamknięcia tętnicy wieńcowej.

Tymczasem, zarówno osoby starsze (zwłaszcza po 75. roku życia), jak i kobiety, zdecydowanie najczęściej zwlekają z wezwaniem pogotowia.

Skąd się bierze taka postawa?

Przede wszystkim z tego, że i kobiety i osoby starsze, a także osoby z cukrzycą i niewydolnością kardiologiczną, częściej  uważają, że dolegliwości miną same, zaś telefon na pogotowie jest stresem związanym z ewentualnymi konsekwencjami nieuzasadnionego użycia karetki pogotowia.

To również konsekwencja tego, że zawałopodobne bóle w klatce piersiowej trwające pół godziny nierzadko pojawiają się u niektórych kobiet między 45. a 50. rokiem życia. Najczęściej występują po wysiłku fizycznym lub w nocy. Często towarzyszą im osłabienie, przyspieszony rytm serca, trudności z przełykaniem i lęk.

Taki ból jest kojarzony z typowym bólem dławiącym – wygląda, jakby kobieta przechodziła klasyczny zawał. Jednak podanie jej odpowiednich leków nie zmniejsza tych dolegliwości. Kardiolodzy kierują takie osoby na badania diagnostyczne, ale nie wykazują one zmian w naczyniach, które tłumaczyłyby takie dolegliwości. Widać jednak pewne nieprawidłowości, gdy wykona się EKG wysiłkowe.

Specjaliści mówią na to zespół kardiologiczny X. Ponieważ często zdarza się w okresie menopauzy, podejrzewa się, że ma to jakiś związek ze spadkiem poziomu estrogenów, nie do końca jednak wiadomo, jaki jest mechanizm tego zjawiska. Nie wiadomo bowiem, czy zgłaszane przez chorych dolegliwości mają podłoże niedokrwienne. Choć dolegliwości są bardzo przykre i powodują, że część chorych wycofuje się z życia zawodowego, to rokowania co do przeżycia oraz powikłań sercowo-naczyniowych przy tej dolegliwości są bardzo dobre. Kobiety z tym zespołem rzadko miewają zawały serca.

Nie warto jednak samemu roztrząsać, czy to tylko hormony czy zawał. W przypadku pojawienia się któregokolwiek z wymienionych objawów zawału serca należy natychmiast wezwać pogotowie i powiedzieć, że podejrzewamy u siebie lub osoby bliskiej zawał. Naprawdę nikt nie będzie miał nam za złe, jeśli się okaże, że to tylko infekcja czy niestrawność.

Objawy zawału u mężczyzn i kobiet

Każdy z wymienionych poniżej objawów może towarzyszyć zawałowi u obu płci. Jednak w przypadku zawału u mężczyzn częściej występują:

• silny ból w klatce piersiowej trwający 20 minut lub dłużej
• ból promieniujący do żuchwy, lewej ręki, między łopatki lub do lewego barku
• uczucie duszności

W czasie zawału u kobiet częściej występują:

• nudności
• pocenie się
• bladość
• osłabienie lub wręcz uczucie wyczerpania
• słabszy ból w klatce piersiowej (może też nie być go wcale)
• kłucie w ramionach, szyi, żuchwie i żołądku

Uwaga: nowe badania prowadzone w USA na bardzo dużych populacjach wskazują, że współczynnik umieralności u pacjentów kardiologicznych prowadzonych przez lekarzy płci żeńskiej jest zdecydowanie mniejszy w porównaniu do tych prowadzonych przez lekarzy- mężczyzn. Wyników nie należy interpretować wprost, gdyż czynnikiem, który de facto różnicował lekarki od lekarzy było to, ile czasu poświęcali na wysłuchanie pacjenta i relacjonowanych przez niego dolegliwości. Tu pełen tekst dotyczący ww. badań.

W Minds Of Hope dokładamy starań, aby każdy z naszych pacjentów był wysłuchany i zaopiekowany najlepiej, jak tylko możemy.