O relacji terapeutycznej w terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) słów kilka….
opracowanie: Minds Of Hope
W psychoterapii, niezależnie od jej rodzaju, tematem o dużym znaczeniu jest tzw. relacja terapeutyczna. Gdy nurt poznawczo-behawioralny wchodził w obszar psychoterapii, uważano, że relacja pacjent-terapeuta w tym sposobie terapii odgrywa drugoplanową rolę.
To prawda, że terapia poznawczo-behawioralna (CBT, ang. cognitive and behavioural therapy), jest terapią ustrukturalizowaną, nakierowaną na cel i określoną czasowo i jednocześnie jest oparta na współpracy z pacjentem. Obalmy mity, przyjrzyjmy się faktom i zobaczmy, co pacjent może dostać wraz z budowaniem obustronnej relacji i więzi z terapeutą. Współcześnie, gdy bierzemy pod lupę pryncypia terapii CBT, rola relacji między pacjentem a terapeutą jest bardzo mocno podkreślana.
Czym jest ta relacja? Jest to tzw. „przymierze terapeutyczne, czyli związek pacjenta z terapeutą, który umożliwia dostęp do problemów pacjenta i ich konceptualizację, a przede wszystkim zapewnia pacjentowi odpowiednie warunki do tego, by ufając terapeucie, mógł potraktować swoje przekonania i interpretacje jako hipotezy i zechciał je przetestować w wyobrażeniach lub rzeczywistości”. Tak więc już na początku pracy z pacjentem stworzenie silnego sojuszu jest niezwykle ważnym warunkiem skutecznego zastosowania technik i późniejszej terapii CBT. Techniki i metody stosowane w terapii poznawczo-behawioralnej np. ekspozycje wyobrażeniowe lub in vivo wymaga od pacjenta dużego zaangażowania i wprowadzić można je tylko, gdy relacja terapeutyczna jest silna, stabilna i pozytywna. Terapeuta w tej relacji pełni role bezpiecznej bazy dla pacjenta.
Co służy budowie dobrej relacji terapeutycznej?
- stosowanie otwartej komunikacji
- bycie szczerym
- ustalenie regularnych sesji
- punktualność zarówno terapeuty jak i pacjenta
- dostępność terapeuty w sytuacjach kryzysowych
- okazywanie troski i zainteresowania pacjentem w przypadku nieobecności na sesji
- okazywanie szacunku pacjentowi
- ustalenie wyraźnych granic
- dyskrecja terapeuty
- zapobieganie nadużyciom
- brak walki o władzę
- nie ocenianie pacjenta
Dobra relacja terapeutyczna jest podstawą do wprowadzenia różnego typu interwencji i sama w sobie stanowi narzędzie zmiany. Jest to ważne w przypadku praktycznie wszystkich zaburzeń psychicznych, a szczególnie istotne znaczenie ma w leczeniu pacjentów z zaburzeniami osobowości.
Wiele badań potwierdza rolę relacji terapeutycznej w osiąganiu celów terapii, a związki dobrej relacji terapeutycznej z wynikami leczenia są potwierdzone w wielu odmianach terapii. Mówi się o tym, że pewne cechy terapeuty (m.in. autentyczność, ciepło, empatia, cierpliwość, brak osądów i szacunek do pacjenta), mogą ułatwiać nawiązanie relacji i jednocześnie trzeba pamiętać, że nie powstaje ona przypadkowo tylko jest efektem określonego, wpisanego w terapię, działania. Nie sposób dodać, że pozytywny wynik terapii jest związany z wspólnym zaangażowaniem terapeuty i pacjenta we współpracę, co oznacza, że jeśli pacjent chce faktycznie odczuć zmianę, dobrze by podążył za terapeutą w budowaniu tej uzdrawiającej relacji i dał sobie i jemu przestrzeń, by powstająca więź mogła być silna, zdrowa i autentyczna.
W Minds of Hope kierujemy się wiedzą i kompetencjami, nie zapominając o empatii i szacunku, bo dla nas CZŁOWIEK JEST ZAWSZE W CENTRUM UWAGI. Przyjdź i przekonaj się sam!