Uszkodzone szlaki hormonalne i neuroprzekaźniki w mózgach alkoholików
14.05.2016; źródło: The Journal „Alcohol and Alcoholism, Psychiatry Research: Neuroimaging and Alcohol”
Naukowcy odkryli cechy charakterystyczne mózgu osób uzależnionych od alkoholu
Wśród mieszkańców Europy Zachodniej około 10-15% społeczeństwa jest uzależniona od alkoholu. To duży problem i nadal rosnący, szczególnie, że alkohol, w przeciwieństwie do innych substancji uzależniających – np. narkotyków, jest praktycznie dozwolony bez większych ograniczeń (poza wiekowymi).
Naukowcy z Uniwersytetu Wschodniej Finlandii dokonali w trakcie autopsji analizy tkanki mózgowej osób uzależnionych od alkoholu i abstynentów. W mózgach osób uzależnionych od alkoholu odkryto wiele charakterystycznych zmian hormonalnych i neurologicznych, które nie występują u osób niepijących. Zmiany te mogą uzasadniać pewne skłonności i zachowania związane z chorobą alkoholową.
Większość osób pijących można podzielić na tzw. typ 1 lub typ 2 alkoholików. Typ 2, to osoby, u których do uzależnienia doszło w młodszym wieku, tj. przez 25 roku życia. Typ 1, to osoby, którzy uzależnili się od alkoholu później. Grupy te wykazują różnice indywidualne w cechach osobowości, i tak – typ 1 to osoby o wyższym lęku, zaś typ 2 jest bardziej impulsywny. Różnice te mogą wynikać z uszkodzenia specyficznych receptorów w różnych częściach mózgu.
W przypadku alkoholików typu I, zmiany były widoczne w systemie endokannabinoidowym, odpowiedzialnym za modulowanie stresu. U tych osób zaobserwowano podwyższone stężenie w ciele migdałowatym pochodnej kwasu dokozaheksaenowy, co prawdopodobnie powoduje większą skłonność do odczuwania lęku, szczególnie w sytuacjach społecznych. Z kolei, w alkoholizmie typu 2, próbki mózgu zawierały podwyższoną reprezentację receptorów AMPA w przedniej części zakrętu kory obręczy. Receptory AMPA odpowiadają m.in. za uczenie się i regulację zachowania. W przypadku tej grupy nadmiernie pijących, często dochodzi do zachować antyspołecznych i impulsywności.
Ponadto, w obu typach alkoholizmu wykazano obniżony poziom serotoniny w tylnej części wyspy i tylnej części zakrętu kory obręczy, obszarów mózgu związanych z umiejętnością rozpoznawania uczuć i społecznych procesów poznawczych.
To odkrycie może przyczynić się do lepszego zrozumienia mechanizmu pojawiania się lęku społecznego lub zachowań agresywnych u osób uzależnionych od alkoholu, jak również innych mechanizmów występujących w tej grupie, a tym samym pomóc w rozwijaniu coraz bardziej skutecznych metod leczenia, w tym psychoterapii skoncentrowanej m.in. na nieadaptacyjnych formach zachowania.